İrade Parçalanabilir Mi?

SonsuzUs Her şeyCategory: Yaşamİrade Parçalanabilir Mi?
karga Kurucu sordu 2 ay önce

Beyin 6-7 parçaya ayrılır. Bu parçaların her biri belirli bir konuda özelleşmiştir ve bir olay olduğunda, hepsi amigdalaya neler yapması gerektiğini söyler. Sonrasında amigdala da olayı kendi değerlendirmesinden geçirir ve ona göre kararını verir. Peki insan iradesi bu konuda nerede olur? Parçaların her biri kendi başına mı iradeye sahiptir? Yoksa bütün parçalar beraber çalışınca, sihirli bir şekilde irade mi oluşur?
 
Bu sorunun cevabını doğru vermemiz gerek, çünkü bir kişi adalette yargılanırken suçun ne kadarını kendi isteğiyle yaptığı önemlidir. Mesela bu parçalardan biri olan prefrontal korteks, kişi yanlış bir aktivite yaparken, bu aktivitenin iptal edilmesini sağlar. Prefrontal korteksi hasar alan kişiler yaptıkları aktivitelerin yanlış olduğunu bilseler bile kendilerini alıkoyamazlar. Bu nedenle şiddet oranları gayet yüksektir, hatta Amerika’da idam cezası alan her 2 kişiden birisi prefrontal korteksinden bir zamanlar hasar almış kişilerdir.
 
Ya da ceza verilmesini düşünelim. Amigdala kişinin korku, şiddet gibi tepkileri vermesini sağlayan bölümdür. Bu bölüm alındığı zaman kişinin şiddet eğilimi tamamen durur, ki tarihte böyle cezalar verilmiştir. Peki, kişinin beyninin bir bölümünün alınması onu öldürmekle eş olmaz mı? Sonuçta hiçbir şeyden korkmayan, şiddet göstermeyen birisi insanlığını, belki de ruhunu kaybetmiştir.

4 Cevap
karga Kurucu cevapladı 2 ay önce

Elbette beynin bir bölümü çıkarıldığında veya değiştirildiğinde bu tüm zihin yapımıza yansır. Bunun sebebi beyinin bütün olması. Bütün parçaların toplamından büyüktür sözü vardır. Aslında tek başına nöronlar gelen sinyali ya iletir ya iletmez. Yani ikilik sistemde çalışır. Ama aralarında kurdukları ilişkiler ve ağlar bizim düşünmemize sebep olur. Oluşan bu yapı bütünlük açısından bir kaç parçası eksik olduğunda bozulur.
 
Hoş bu parça çıkarma işinin de kritik kütlesi var. Yani atıyorum 1000 nöron çıkardığınızda bozulmaz da 1001 nöron çıkardığınızda bozulabilir. Bu yüzden nerden ne kadar parça eksilmesi nicelik açısından kritik kütle kavramına bağlıdır. Hemen bu konuyu açayım.

karga Kurucu cevapladı 2 ay önce

Beynin bazı bölümlerinin hasarlı olması ceza hususunu ortadan kaldırmıyor. Cezanın sosyal boyutu olduğu için, caydırıcı bir etki yapması bekleniyor. Bir de her bireyin özgür iradesi olduğundan yola çıkılıyor. Herkesin özgür iradeye sahip olduğunu varsayarak cezalar konmuştur. Beyninde hasar olanlar (ki insanlar daha yakın zamana kadar ne tespit edebiliyordu, ne de beyin hakkında bu kadar bilgiye sahipti) özgür iradeden mahrumdur. Özgür iradeye sahip olmayanlar için bile onlarla nasıl muamele edileceği düşünülmelidir. Onlar koruma amaçlı toplumdan uzak mı tutulmalı? yoksa tedavi mi etmeli? Bunlar tedavi edilebilecek bir hastalık mı?

karga Kurucu cevapladı 2 ay önce

Hukuktan, özgür irade kavramının tamamen kaldırılmasını istiyorum şahsen. Çünkü bilim geliştikçe, bu tarz “iradesi %100 olmadığı için suçunu hafifletmeliyiz” olaylarının daha da artacağını düşünüyorum. Bir kişiyi öldürmeye zorlananla kendi isteğiyle bir kişiyi öldüren aynı cezayı alsın demiyorum, sadece daha somut faktörlere dayanan bir sistem oluşturmalıyız.

karga Kurucu cevapladı 2 ay önce

Zaten şöyle düşünelim. Varsayki özgür irade yok ve herşey fiziksel bedenin kontrolünde. Zaten verilen cezalar da bedene veriliyor. Hapis, idam vs. Dolayısı ile kimsenin özgür iradesini cezalandırmıyoruz. Benim iradem dışında gelişti olaylar derse de zaten bedenine veriyoruz cezayı deriz.

Cevapla